Eind 2011 besloot het kabinet om de spaarloonregeling per 1 januari 2012 af te schaffen. De vakbonden betreurden dit besluit. Een woordvoerder zei: “Het gespaarde bedrag van maximaal € 613 per jaar werd van je brutoloon afgetrokken. Hierdoor bespaarde je de inkomstenbelasting over dit bedrag.”
Hier zie je een voorbeeld van iemand die over de top van zijn inkomen 42% belasting betaalde.

inleg € 613
besparing inkomstenbelasting 42% van € 613 = € 257,46
(naar boven afgerond € 258)

informatiebron 1: spaarloonregeling

Spaarloon was een spaarregeling die door de Nederlandse overheid was opgezet om met een belastingvoordeel een bedrag te kunnen sparen.
Het belastingvoordeel werd behaald doordat de werknemer maximaal € 613 van zijn brutoloon inlegde op zijn spaarloonrekening, zodat het belastbare inkomen lager werd; de werknemer betaalde geen inkomstenbelasting over het gedeelte van het loon dat hij inlegde op de spaarloonrekening. Het geld stond vier jaar vast, daarna mocht de werknemer het geld opnemen zonder er alsnog loonheffing of inkomstenbelasting over verschuldigd te zijn. Bovendien telde het saldo op de spaarloonrekening niet mee voor de vermogensrendementsheffing.
Het opgebouwde tegoed kwam vrij in januari 2012 door de afschaffing van de spaarloonregeling. De deelnemers konden echter hun tegoed ook laten staan om gebruik te kunnen blijven maken van de vrijstelling in box 3 en niet over dit tegoed te hoeven afrekenen met de belastingdienst.

Gebruik informatiebron 1.

1

Waardoor werd het mensen met de spaarloonregeling makkelijk gemaakt om met regelmaat te sparen?

2

De spaarloonregeling had gevolgen voor de inkomensverdeling in Nederland. Dat kun je zien aan de hand van onderstaand voorbeeld.
Stel:
Iemand heeft een inkomen van € 30.000.
Zijn belastingvoordeel bedraagt: 33% × € 613 = € 203.
In procenten van zijn inkomen is het voordeel 0,68%.
Iemand anders heeft een inkomen van € 60.000.
Zijn belastingvoordeel bedraagt: 52% × € 613 = € 319
In procenten van zijn inkomen is het voordeel 0,53%.

Is er door de spaarloonregeling in dit voorbeeld sprake van nivellering of van denivellering en waarom?

  1. denivellering, want degene met het hoge inkomen betaalt in verhouding meer belasting (52%)
  2. denivellering, want degene met het hoge inkomen heeft in verhouding een kleiner voordeel (0,53%)
  3. nivellering, want degene met het lage inkomen betaalt in verhouding minder belasting (33%)
  4. nivellering, want degene met het lage inkomen heeft in verhouding een groter voordeel (0,68%)
3

Over het saldo op een geblokkeerde spaarloonrekening ontving je een relatief lage rente. Niek, een deelnemer aan de spaarloonregeling, zegt:
“Ik verwacht juist een hogere rente als het bedrag 4 jaar vast op een rekening staat.”
⇒ Geef een argument voor de banken om een hogere rente te geven op rekeningen waar het geld een bepaalde periode vaststaat.

Toen de spaarloonregeling eind 2011 werd afgeschaft, is besloten om de deelnemers alle gespaarde bedragen per januari 2012 vrij te kunnen laten opnemen.
De vakbonden raadden iedereen die nog niet meedeed aan om dit laatste jaar alsnog mee te gaan doen. Het bedrag dat je in december 2011 van je brutoloon spaarde, kon je in januari 2012 immers inclusief belastingvoordeel laten uitbetalen.
Niek heeft gereageerd op de oproep van de vakbond en in 2011 voor het eerst meegedaan aan de spaarloonregeling.

4

Niek stortte het maximale bedrag (€ 613) in een keer ten laste van zijn loon van december op een spaarloonrekening. Precies een maand later nam hij het volledige bedrag weer op. Hij betaalde over de top van zijn inkomen 42%.
⇒ Hoeveel procent rendement behaalde hij in deze maand? Er wordt geen rekening gehouden met rente. Schrijf je berekening op.
Doe het zo: gebruik onderstaand schema en schrijf op je antwoordblad de cijfers P, Q en R met daarachter de juiste getallen.

inleg €   613,00
belastingpercentage 42%  ̶  €     P        
netto-inleg €      Q       
   
opgenomen bedrag €   613,00
procentuele toename
(opgenomen bedrag ten opzichte van de netto-inleg)
R %   

Een bepaalde groep deelnemers aan de spaarloonregeling koos ervoor om in januari 2012 het opgebouwde vermogen niet op te nemen.
Hennie hoort bij deze groep. Hij had het geld op zijn spaarloonrekening niet direct nodig. Zijn spaarloonrekening had een rentepercentage van 1,9%. Op zijn gewone spaarrekening kreeg Hennie op dat moment een rente van 2,6%. Ondanks de hogere rente koos Hennie ervoor het saldo op zijn spaarloonrekening te laten staan en niet direct over te boeken naar zijn spaarrekening.

Gebruik informatiebron 1.

5

Hennie betaalt over zijn vermogen belasting in box 3. Hij heeft meer vermogen dan de vrijstelling van € 20.785. Over het meerdere rekent de belastingdienst 4% rendement en hierover moet Hennie 30% belasting betalen.
⇒ Verklaar dat het verstandig was van Hennie om zijn geld op de spaarloonrekening te laten staan.

Sommige economen verwachtten dat het afschaffen van het spaarloon zou bijdragen aan de economische groei. Door de afschaffing van het spaarloon kregen de deelnemers immers een hoger nettoloon. Hierdoor konden zij meer uitgeven dan voorheen en werd er meer besteed.

6

Volgens andere economen zou het afschaffen van het spaarloon niet leiden tot meer bestedingen.
⇒ Geef een argument voor de gedachtegang van de laatsgenoemde economen.

7

Er is een groep deelnemers die het opgebouwde tegoed gebruikte om bestaande leningen af te lossen.
⇒ Geef een argument waarom het voor mensen met een lening verstandiger is om deze lening (gedeeltelijk) af te lossen dan om te gaan sparen.

1

Het gespaarde bedrag ging van het (bruto)loon af. Mensen spaarden zo automatisch (en kwamen niet in de verleiding het uit te geven).

2

D

3

De banken kunnen het geld dan makkelijker uitlenen dan het geld van een gewone bankrekening (dat steeds opeisbaar is).

4
inleg €   613,00
belastingpercentage 42%  ̶  € P:  257,46 
netto-inleg Q:   355,54
   
opgenomen bedrag €   613,00
procentuele toename
(opgenomen bedrag ten
opzichte van de netto-inleg)
R:  (€ 613,00 – € 355,54) / € 355,54 x 100%
= 72,4% 
5

Als Hennie het geld op een gewone spaarrekening zet, moet hij over 4% rendement 30% belasting betalen. Dat is 1,2% over dit spaargeld. Hij zou dan netto (ongeveer) 1,4% overhouden en dat is minder dan de 1,9% van de spaarloonrekening.

6

Het is niet zeker dat het extra nettoloon ook wordt uitgegeven. Misschien sparen ze dit nu op een andere manier.

7

De te betalen rente op een lening is hoger dan de te ontvangen rente op een spaarrekening.